26 Nisan 2025 Cumartesi

Linux'ta Disk Bölümlendirme Nasıl Yapılır?

Linux işletim sistemlerinde disk bölümlendirme, sistem yöneticileri ve gelişmiş kullanıcılar için oldukça önemli bir konudur. Bu makalede, Linux'ta disk bölümlendirme işleminin nasıl yapıldığını adım adım ele alacağız. Disk bölümlendirme, verilerin organize bir şekilde saklanmasını, sistem güvenliğinin artırılmasını ve işletim sisteminin daha verimli kullanılmasını sağlar.

Disk Bölümlendirme Nedir?

Disk bölümlendirme, bir sabit diski birden fazla bağımsız bölüme ayırma işlemidir. Her bölüm, işletim sistemi tarafından ayrı bir disk gibi algılanır ve farklı dosya sistemleri ile formatlanabilir. Bu işlem, özellikle birden fazla işletim sistemi kurulumu yapılacaksa veya verilerin fiziksel olarak ayrılması gerektiğinde önem kazanır.

Linux'ta Disk Bölümlendirme İçin Gerekli Araçlar

Linux'ta disk bölümlendirme işlemi için çeşitli araçlar kullanılabilir. Bunlar arasında en popüler olanları fdisk, gdisk ve parted’dir. Bu araçlar, komut satırı üzerinden çalıştırılır ve kullanıcılara disklere dair detaylı kontrol sağlar.

fdisk ile Disk Bölümlendirme

fdisk, Linux'ta en çok kullanılan disk bölümlendirme araçlarından biridir. MBR (Master Boot Record) bölümlendirme tablosu ile uyumlu disklere bölüm oluşturmak için kullanılır. Aşağıda fdisk kullanarak yeni bir bölüm oluşturma adımları bulunmaktadır:

1. Terminali açın ve sudo fdisk /dev/sdx komutunu girin, burada /dev/sdx bölümlendirmek istediğiniz diski ifade eder.
2. Komut satırına n yazarak yeni bölüm oluşturma moduna geçin.
3. Bölüm tipi, başlangıç ve bitiş bloklarını belirtin.
4. Bölüm oluşturulduktan sonra w ile değişiklikleri kaydedin ve fdisk'ten çıkın.

parted ile Disk Bölümlendirme

parted, fdisk'ten farklı olarak hem MBR hem de GPT (GUID Partition Table) bölümlendirme tabloları ile uyumlu çalışabilir. Parted kullanarak disk bölümlendirme işlemi şu adımlarla yapılır:

1. Terminali açın ve sudo parted /dev/sdx komutunu kullanarak bölümlendirme aracını başlatın.
2. mklabel komutu ile disk bölümlendirme tablosunu seçin (gpt veya mbr).
3. mkpart komutu ile yeni bölüm oluşturun.
4. Bölüm boyutu ve dosya sistemi tipi belirleyin.
5. Değişiklikleri kaydetmek için quit komutunu kullanın.

Sonuç

Linux'ta disk bölümlendirme, sistem kaynaklarını daha etkin kullanabilmenizi ve veri güvenliğinizi artırmanızı sağlar. Yukarıda bahsedilen adımlar ve araçlar, bu işlemi başarılı bir şekilde gerçekleştirmeniz için size yardımcı olacaktır. Her zaman veri kaybını önlemek için bölümlendirme işlemine başlamadan önce önemli verilerinizi yedeklemeyi unutmayın.

25 Nisan 2025 Cuma

Linux'ta Docker Kurulumu ve Yapılandırması Nasıl Yapılır?

Linux işletim sistemleri arasında, konteyner teknolojilerinin kullanımı giderek artmakta ve Docker, bu alandaki en popüler platformlardan biri olarak öne çıkmaktadır. Bu yazıda, Linux üzerinde Docker'ın nasıl kurulacağını ve basit bir Docker konteynerinin nasıl çalıştırılacağını adım adım anlatacağım.

Linux'ta Docker Kurulumu

Öncelikle, Docker'ı Linux sistemimize kurmamız gerekiyor. Debian tabanlı sistemlerde (Ubuntu gibi), Docker kurulumu için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:

1. Sistemi güncelleyin: sudo apt-get update

2. Gerekli paketleri kurun: sudo apt-get install apt-transport-https ca-certificates curl software-properties-common

3. Docker'ın resmi GPG anahtarını ekleyin: curl -fsSL https://download.docker.com/linux/ubuntu/gpg | sudo apt-key add -

4. Docker repository'sini sisteme ekleyin: sudo add-apt-repository "deb [arch=amd64] https://download.docker.com/linux/ubuntu $(lsb_release -cs) stable"

5. Yeniden güncelleme yaparak Docker'ı kurun: sudo apt-get update sudo apt-get install docker-ce

Kurulum tamamlandıktan sonra, Docker'ın başarılı bir şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için: sudo systemctl status docker Komutu çalıştırılabilir. Eğer sistem "active (running)" durumunda ise, Docker başarıyla kurulmuş demektir.

Basit Bir Docker Konteyneri Çalıştırma

Docker kurulumu tamamlandıktan sonra, basit bir "Hello World" konteyneri çalıştırarak sistemin doğru çalıştığını test edebiliriz:

sudo docker run hello-world

Bu komut, Docker Hub'dan "hello-world" imajını bulur, indirir ve bir konteyner olarak çalıştırır. Eğer her şey yolundaysa, terminal ekranında Docker'ın kurulumu ve çalıştırılması hakkında bilgileri içeren bir mesaj görüntülenecektir.

Docker ile çalışmaya başlarken, konteyner yönetimi, imaj oluşturma ve Dockerfile kullanımı gibi konularda daha fazla bilgi edinmek önemlidir. Bu temel kurulum ve ilk deneme, Docker'ın güçlü ve esnek bir araç olduğunu göstermektedir.

24 Nisan 2025 Perşembe

Yedekleme Stratejileri ve En İyi Uygulamalar

Yedekleme, bilgi teknolojileri dünyasında oldukça önemli bir konudur ve veri kaybını önlemek için kesinlikle gereklidir. Bu yazıda, yedekleme stratejileri ve en iyi uygulamaları hakkında detaylı bilgi vereceğim.

Öncelikle, yedekleme işleminin neden önemli olduğunu anlamak önemlidir. Veri kaybı durumunda, işletmeler ciddi zararlarla karşılaşabilir ve müşteri güveni sarsılabilir. Bu nedenle düzenli ve güvenilir yedekleme stratejileri oluşturmak hayati önem taşır.

Yedekleme stratejileri arasında en yaygın olanı, düzenli zaman aralıklarında verilerin yedeklenmesidir. Günlük, haftalık veya aylık olarak yedekleme yapılabilir ve farklı veri türleri için farklı stratejiler belirlenebilir.

Yedekleme işlemi sırasında, verilerin nerede depolanacağı da önemlidir. Bulut depolama hizmetleri veya harici sabit diskler gibi güvenilir depolama alanları tercih edilmelidir. Ayrıca, verilerin şifrelenmesi de önemli bir güvenlik önlemidir.

Yedekleme stratejileri oluştururken, veri kurtarma süreçlerini de göz önünde bulundurmak önemlidir. Acil durumlarda verilerin hızlı ve kolay bir şekilde geri yüklenebilmesi hayati önem taşır.

Sonuç olarak, yedekleme stratejileri ve en iyi uygulamaları işletmelerin veri güvenliğini sağlamak ve veri kaybını önlemek için oldukça önemlidir. Düzenli yedekleme işlemleri ve güvenilir depolama alanları kullanarak, veri kaybı riskini en aza indirebilir ve iş sürekliliğini sağlayabilirsiniz.

10 Nisan 2025 Perşembe

En Hızlı Ubuntu Server Ayağa Kaldırma Yöntemine Bir Bakış

    Multipass kurulumunu bilgisayarıma yaptığım için artık uygulamanın bana sunduğu kolaylıklardan yararlanabilir ve dilediğim gibi hızlı bir şekilde instance yani bir Ubuntu Server işletim sistemini hızlıca ayağa kaldırabilirim. Bunu yapabilmek için cmd veya PowerShell ekranını açıyorum (her ikisinde de komut çalışır) ve aşağıdaki komutu yazarak “enter” tuşuna basıyorum: 

 #multipass launch 

    Bu komutla birlikte Multipass bize rastgele bir hostname barındıran, 1 GB Ram, 1 GB CPU ve 5 GB disk kapasiteli olan bir sunucu kurar. Herhangi bir konfigürasyon belirtmediğimiz için default (ön tanımlı) olarak bu şekilde bir sunucu bize verilmiş olur.

3 Nisan 2025 Perşembe

Windows Server 2022 ile Active Directory Kurulumu Nasıl Yapılır?

Active Directory (AD), ağ üzerindeki kaynakları merkezi olarak yönetmenizi sağlar. Bu yazıda, Windows Server 2022 üzerinde Active Directory Domain Services (AD DS) rolünün nasıl yükleneceğini ve yapılandırılacağını adım adım anlatıyoruz.

1. Sunucuya Statik IP Verin
Kurulumdan önce, sunucuya sabit bir IP adresi atamak önemlidir. "Settings > Network & Internet > Ethernet > Edit" kısmından manuel olarak IP belirleyin.

2. Sunucu Adını Değiştirin
Sunucunun adını, tanımlanabilir bir şekilde değiştirin. PowerShell üzerinden şu komutu kullanabilirsiniz:
Rename-Computer -NewName "DC01" -Restart

3. AD DS Rolünü Yükleyin
Server Manager > Add Roles and Features > Role-based installation adımlarını izleyin ve "Active Directory Domain Services" rolünü seçin. Gerekli bileşenlerle birlikte yükleyin.

4. Domain Controller Olarak Yapılandırma
Kurulum tamamlandıktan sonra, Server Manager'dan "Promote this server to a domain controller" seçeneğine tıklayın. Yeni bir orman oluşturmak için "Add a new forest" seçeneğini işaretleyin ve bir domain adı belirleyin (örneğin: firma.local).

5. DNS ve NETBIOS Ayarları
DNS kurulumu otomatik gelecektir. NETBIOS adını doğrulayın ve varsayılan ayarlarla devam edin. Kurulum tamamlandığında sunucu yeniden başlayacaktır.

6. Kontrol ve Test
Kurulum sonrası "Active Directory Users and Computers" aracı ile domain yapınızı kontrol edin. Komut satırında aşağıdaki komut ile doğrulama yapabilirsiniz:
dcdiag

Kurulumun ardından istemcileri domaine dahil edebilir, kullanıcı ve grup politikalarını merkezi olarak yönetebilirsiniz. Böylece ağ yapınız hem daha güvenli hem daha yönetilebilir hale gelir.

13 Mart 2025 Perşembe

Multipass Nasıl Çalışır?

    Multipass’i kurduktan ve uygulama simgesine sağ klik “Open Shell” dedikten sonra herhangi bir yapılandırma yapmadan ve iso belirtmeden internet bağlantı hızınıza bağlı olarak birkaç saniyede veya 1-2 dakika içerisinde Ubuntu server primary instance kabuğuna erişmiş olacaksınız. Herhangi bir kullanıcı adı belirtmediniz, disk alanı seçmediniz, ram belirtmediniz, iso dosyası göstermediniz, hostname belirtmediniz, kullanıcı adı oluşturmadınız ve bölge dil gibi seçimleri de yapmadınız. Ancak Ubuntu sunucunuz hazır ve karşınızda. İşte Multipass’i güzel ve etkili yapan şeyde bunlar. Sizi yıldırım hızında bir Ubuntu Server ile buluşturuyor ve ben bunu çok değerli buluyorum.

    Yakın bir zamana kadar Multipass için GUI desteği yoktu ve ben makalemi hazırlamaya çalışırken yeni bir update ile artık kullanıcı arayüzünü kullanarak instance ayağa kaldırmak mümkün ancak biz tamamen cmd ile yani terminaldeki komutlarımızla ilerleyeceğiz. Daha sonraki kısımlarda GUI arayüzüne tekrar bakabiliriz.

    *Dokümanı hazırlarken bazen windows bazen de MacOS işletim sistemi kullanacağım, ilk bölümlerde windows üzerindeki Command Prompt ile çalışmalara başlayacağım. Siz hangi işletim sistemini aktif olarak kullanıyorsanız windows veya MacOs aynı komutları kendi ortamınızda deneyebilirsiniz.

    Öncelikle Multipass’i bilgisayarımızın işletim sistemine bağlı olarak indirip kurulumunu yapalım. Bunun için https://multipass.run/ isimli web sayfasını ziyaret etmeniz ve kurulum dosyasını bilgisayarınıza indirerek yüklemeyi yapmanız yeterli. Bu kısımları geçerek uygulama üzerinden dokümana devam etmek istiyorum. Kurulum klasik bir uygulama yükleme işleminden fazlası değil, ileri (Next), ileri (Next), ileri (Next) ve bitir (Finish)

6 Mart 2025 Perşembe

Windows 11’de Sanal Makine Performansını Artırma Yöntemleri

Sanal makineler (VM), yazılım geliştirme, test ortamları ve güvenlik araştırmaları için oldukça kullanışlı araçlardır. Ancak, özellikle Windows 11 üzerinde çalışan bir sanal makine bazen yavaş olabilir. Bu yazıda, Windows 11’de çalışan bir sanal makinenin performansını artırmak için uygulanabilecek en etkili yöntemleri inceleyeceğiz.

1. Sanal Makine İçin Donanım Kaynaklarını Optimize Edin

Sanal makineler, fiziksel donanımınızdan belirli miktarda CPU ve RAM kullanır. Optimum performans için şu ayarlamaları yapabilirsiniz:

  • CPU Çekirdek Sayısını Artırın: Sanal makinenin kullandığı çekirdek sayısını artırarak daha hızlı çalışmasını sağlayabilirsiniz.
  • RAM Miktarını Yükseltin: 4GB RAM veya daha düşük bir sanal makine kullanıyorsanız, en az 8GB RAM ayırmayı düşünün.
  • Disk Türünü SSD Yapın: Sanal makineyi mekanik disk (HDD) yerine SSD üzerinde çalıştırmak hız farkı yaratacaktır.

2. Windows 11 İçin Grafik Performansını Artırın

Sanal makine içindeki grafik performansını artırarak daha akıcı bir deneyim elde edebilirsiniz.

  • 3D Hızlandırmayı Açın: Sanallaştırma yazılımınızın (VMware, VirtualBox veya Hyper-V) ayarlarında “3D Acceleration” seçeneğini etkinleştirin.
  • Ekran Çözünürlüğünü Düşürün: Çok yüksek çözünürlükte çalıştırmak gereksiz kaynak tüketimine neden olabilir.

3. Sanallaştırma Teknolojisini Etkinleştirin

Modern işlemciler sanal makineler için özel hızlandırma teknolojileri sunar. Performansı artırmak için:

  • BIOS veya UEFI ayarlarından Intel VT-x veya AMD-V teknolojisinin etkin olduğundan emin olun.
  • Windows özelliklerinden "Hyper-V" seçeneğini kapatarak sanallaştırma çakışmalarını önleyin.

4. Kullanılmayan Arka Plan Servislerini Kapatın

Windows 11 içinde çalışan arka plan servisleri, sanal makinenin yavaş çalışmasına neden olabilir. Aşağıdaki adımları izleyerek gereksiz servisleri kapatabilirsiniz:

  • Windows Update ve Otomatik Güncellemeleri Durdurun: CMD veya PowerShell üzerinden şu komutu çalıştırarak güncellemeleri geçici olarak devre dışı bırakabilirsiniz:
    net stop wuauserv
  • Gereksiz Başlangıç Programlarını Devre Dışı Bırakın: Görev Yöneticisi'nden (Ctrl+Shift+Esc) Başlangıç sekmesine girerek gereksiz programları kapatın.

5. Disk Performansını Optimize Edin

Disk kullanımını azaltarak sanal makinenin hızını artırabilirsiniz:

  • Disk Temizleme Yapın: Windows içindeki Disk Temizleme aracını çalıştırarak gereksiz dosyaları silin.
  • Swap Dosyasını Optimize Edin: Windows 11’de sanal bellek ayarlarını manuel olarak yapılandırarak sabit bir swap boyutu belirleyin.

Sonuç

Windows 11’de sanal makine performansını artırmak için donanım kaynaklarını optimize etmek, gereksiz servisleri devre dışı bırakmak ve sanallaştırma teknolojilerini etkinleştirmek oldukça önemlidir. Bu yöntemleri uygulayarak daha akıcı ve hızlı bir sanal makine deneyimi elde edebilirsiniz.